Funkcje papieża

Papież w momencie wyboru na „Stolicę Piotrową” staje się jedną z najważniejszych osób na świecie. W jego stronę zwrócona jest uwaga wiernych, przywódców innych religii, polityków, mediów. Dla katolików jest przywódcą duchowym. Występuje w roli przedstawiciela całego Kościoła. W czasie swojego pontyfikatu pełni też szereg innych funkcji.

Najwyższy prawodawca
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego każdy papież jest odpowiedzialny za organizację i funkcjonowanie Kościoła, który ma strukturę hierarchiczną, a Biskup Rzymu stoi na jego czele. Do niego należy zawsze „ostatnie słowo”, on pełni rolę szefa, jest najwyższym zwierzchnikiem Kościoła Katolickiego. Namiestnik Chrystusa na Ziemi. W spełnianiu obowiązków pomaga Ojcu Świętemu Kuria Rzymska (administracja watykańska), składająca się z kongregacji, rad i trybunałów. Każda z „komórek” ma swojego zwierzchnika, który pomaga papieżowi w wykonywaniu jego pracy. W „terenie” wykonawcami papieskich postanowień są arcybiskupi i biskupi, których on sam powołuje.

Nauczyciel i przewodnik
Papież ma decydujący głos w nauczaniu Kościoła. W życiu codziennym pojawia się wiele problemów, często kontrowersyjnych (choćby takich jak klonowanie) i to on, określa stosunek Kościoła do danych kwestii. Do wyrażenia zdania służą listy apostolskie, dokumenty tzw. z inicjatywy papieża oraz encykliki. Są to dokumenty o bardzo dużym znaczeniu w życiu każdego katolika. Określają one miejsce religii w jego życiu codziennym, wyjaśniają wątpliwości, nauczają.
Listy apostolskie mogą być dokumentami normującymi i stanowiącymi prawo, np. dokumenty ustanawiające zasady konklawe. Dokumenty z inicjatywy papieża, są to postanowienia podejmowane przez samego Ojca Świętego. Wydając taki dokument nie musi on zasięgać rad np. kardynałów. Jednym z takich dokumentów jest Ad tuendam fidem mówiący o karach za odstępstwa od teologii. Encykliki to wskazania, jakie papież chce przekazać wiernym. Powinny one dotrzeć do każdego wierzącego. Zawierają szereg rozważań na temat pewnych zagadnień, czy problemów, np. encyklika z 1980 roku „O miłosierdziu Boga Ojca”.

Pielgrzymujący do ludu
Ważną rolę w życiu papieża pełnią pielgrzymki. Są to momenty, w których papież „idzie do wiernych”. Przez lata Watykan twierdził: „papież nie idzie do ludu, to lud przychodzi do papieża”. Pierwszym papieżem „podróżnikiem” był Paweł VI, który zwykł mawiać: „wyniosłość kłóci się z misją papiestwa wobec świata”. W czasie 15 lat pontyfikatu odbył ponad dwadzieścia podróży. Ochoczo w jego ślady poszedł Jan Paweł II, który nie tylko odwiedził odległe zakątki świata, ale też prawie wszystkie rzymskie parafie.