Migracje wewnętrzne

Od zamierzchłych czasów ludzie przemieszczali się z jednego miejsca w inne. Początkowo przebywali nie odkryte lądy, zasiedlali nowe kontynenty, by w erze industrializacji „poruszać” się między miastami – tymi większymi i mniejszymi oraz wsiami.

Migracja (łac. migratio – przesiedlenie) oznacza przemieszczanie się ludności w obrębie kraju (migracja wewnętrzna) lub z jednego kraju do drugiego. Przyczyny tego zjawiska są różne, ale najważniejszą z nich jest poszukiwanie lepszych warunków do życia. Obok możemy wymienić migracje spowodowane przyczynami politycznymi i religijnymi.

Wieś – miasto – kto migrował?
W Polsce najbardziej zauważalna jest migracja wewnętrzna ludności ze wsi do miast. Proces ten rozpoczęli już chłopi w średniowieczu, podążając do skupisk miejskich celem znalezienia pracy. W okresie rewolucji przemysłowej w XIX wieku proces ten stał się bardziej gwałtowny za sprawą rozwoju technicznego (spowodował on większą wydajność rolnictwa poprzez zastąpienie rolników bardziej wydajnymi urządzeniami). Obecnie trend ten osłabł i mniej ludności wiejskiej decyduje się na taką zmianę otoczenia – migracja „za chlebem” do większych miast nie jest dziś dobrym rozwiązaniem, jeśli nie ma się wykształcenia, bo nawet osoby, które są po studiach mają problemy z podjęciem pracy.
Znacznie bardziej zauważalne jest napływanie do miast ludzi młodych, którzy w dużych ośrodkach miejskich zdobywają wykształcenie. Ponieważ nie wszędzie są szkoły wyższe, zmuszeni są oni przenieść się do miasta. Kwestia tego, czy pozostaną tutaj po zakończeniu edukacji też jest ważna. Mały odsetek takich osób wraca po latach do miejsca, skąd wyruszyli. Dlaczego? Pomijając tych, którzy zdobywali wiedzę niezbędną np. do prowadzenia wszelkiego rodzaju gospodarstw – plantacji, hodowli, większość pozostaje w miastach, bo tutaj znajdzie pracę.

Miasto – wieś – kierunki migracji

Ciekawym zjawiskiem ostatnimi czasami jest tendencja odwrotna. To ludność miast migruje na wieś. I znowu powstaje pytanie – dlaczego? Przecież przez setki lat obserwowano jak ludność wiejska wyrusza do miast. Ano dlatego, że ludziom potrzebny jest spokój, którego nie zaznają w wielotysięcznej aglomeracji. Uciekają od smogu, hałasu i stresu. Opuszczają mieszkania w wielkich blokowiskach na rzecz ciszy i spokoju, jakie daje wieś. Chcą odpocząć od hałasu, pooddychać świeżym powietrzem, rozkoszować się słońcem i wszechobecną zielenią. Jednakże ów proces dotyczy tylko w większości ludzi zamożnych, których stać na budowę domu i eksploatację samochodu, aby dojeżdżać do pracy. Mniej zamożni zaś są skazani na życie w mieście, bo na wsi nie ma dla nich perspektyw, dlatego wolą zostać w aglomeracji i żyć w ciężkich, ale jednak jakichś warunkach, niż popaść w nędzę na łonie natury.

Miasto – miasto

Pozostały nam jeszcze problemy migracji ze wsi do wsi oraz z miast do miast. Oba nie mają dużego znaczenia, ale na czoło wysuwa się migracja z miast do miast. W dzisiejszym świecie rozwój kariery związany jest z częstymi zmianami. I często zdarza się, że nie dotyczy to tylko zmiany np. miejsca pracy w obrębie jednego miasta. Przykładem niech będzie pracownik, który rozpoczął pracę w jednym mieście, a jego awans powoduje przeprowadzkę w inne miejsce. Jego firma ma oddział w kilku miastach i jest duże prawdopodobieństwo, że trafi do któregoś z nich. Podobna jest sytuacja żołnierzy zawodowych (choć nie zawsze przemieszczają się oni między miastami, a raczej mniejszymi miejscowościami, gdzie usytuowano jednostki wojskowe). Tutaj wędrówka w obrębie jednego kraju może być długa przez duże „d”. Dostaje się rozkaz i przeprowadzka gotowa. Ale są tego plusy, bo może ona spowodować korzystną zmianę otoczenia, np. poprzez zamieszkanie w dużym mieście, gdzie jest łatwiejszy dostęp do edukacji, dóbr kultury i przede wszystkim możliwości lepszych zarobków. Problem migracji ze wsi do wsi pozostanie na bocznym torze – nie ma on dużego znaczenia i stanowi odsetek ogólnego procesu emigracji wewnętrznej w Polsce.
Jak długo będzie istniał człowiek, tak długo widoczne będą wędrówki ludzkie. Ale co przyniesie przyszłość? Jakie będą przyczyny migracji ludności? Poczekajmy…