dobrymi szlakami

Bramy Jerozolimy

Piotr Alexandrowicz

Trzy nazwy

W roku 1542 turecki sułtan Sulejman Wspaniały otoczył Jerozolimę murami, w których nakazał umieścić siedem bram prowadzących do miasta. Dziś pozostałości tych fortyfikacji stanowią cenny zabytek architektoniczny i pozwalają na dotarcie do najważniejszej części Jerozolimy – Starego Miasta. Od tego czasu każda z bram zaczęła funkcjonować w świadomości mieszkańców w charakterystyczny sposób, z każdą można powiązać konkretne wydarzenia historyczne. Warto przy tym pamiętać, że mają one po trzy nazwy: arabską, żydowską i angielską, przy czym ta ostatnia stała się nazwą najpopularniejszą. Stały się także (i mury i bramy) stałymi celami wycieczek turystów.

Brama Jaffy
Wybudowana w 1588 roku, prowadziła do historycznego portu w Jaffie. Pierwotnie była bramą o zygzakowatej budowie wewnętrznej, w celu zmniejszenia impetu ewentualnych wojsk atakujących. W 1898 roku został wykuty obecny otwór bramy, aby do miasta mógł uroczyście wjechać cesarz Wilhelm II. W 1917 roku przez tę bramę do miasta wjechał angielski generał E. Allenby, a w 2000 tego samego dokonał papież Jan Paweł II. Korzysta z niej także każdy nowo wybrany Kustosz Ziemi Świętej – przełożony franciszkanów. Arabowie nazywają ją Bramą Przyjaciela, ponieważ przez nią prowadzi droga wyjazdowa do Hebronu, miasta, w którym znajduje się grób Abrahama (nazywany jest on w Biblii „przyjacielem Boga”).

Brama Dawida
Zwana również Bramą Syjońską lub Bramą Dzielnicy Żydowskiej. Miała zapewnić dostęp do klasztoru franciszkanów, który znalazł się poza murami miasta. W 1948 przez tę bramę żołnierze izraelscy chcieli przedostać się, aby nieść pomocy dla Dzielnicy Żydowskiej; świadectwem intensywnych walk tam stoczonych jest tablica upamiętniająca poległych i liczne ślady po kulach.

Brama Gnojna
Podobno tam, gdzie znajduje się ta brama było ongiś śmietnisko – stąd jej specyficzna nazwa. Najmniejsza z bram, przez Arabów nazywana bramą Maghrebinów, gdyż prowadziła do dzielnicy marokańskiej – zamieszkanej przez imigrantów z Afryki.

Brama św. Szczepana
Brama wschodnia, nazywana Bramą Lwów, ze względu na obrazy tych zwierząt umieszczone na bramie, będące symbolem sułtana Bibars’a. W pobliżu tej bramy został ukamienowany pierwszy męczennik chrześcijański, jakim był św. Szczepan. W 1967 roku przez tę bramę przedarły się oddziały izraelskie, aby zająć Stare Miasto.

Brama Złota
Jedyna brama prowadząca na Wzgórze Świątynne, na którym znajdowała się żydowska świątynia. Przez nią wjechał do Jerozolimy Chrystus przed swoją Męką. Została zamurowana przez krzyżowców lub przez muzułmanów, którzy być może chcieli przez to uniemożliwić Żydom dostawanie się do świątyni, a także zwiększyć obronność samego wzgórza. Jej dotyczy wzmianka w księdze Ezechiela 44,1-3. Wyznawcy islamu wierzą, że to tutaj będzie miał miejsce sąd Allacha nad światem. Znajduje się przy niej cmentarz muzułmański. Brama Złota posiada dwa łuki i jest czasami zwana Bramą Piękną.

Brama Heroda
Zwana jest tak, ponieważ uważano kiedyś, że w jej pobliżu znajdował się pałac Heroda Antypasa: jest to prawdopodobnie błędna teoria. Być może nazwa pochodzi od Heroda Wielkiego budowniczego Świątyni. Arabowie nazywają ją Bramą Kwiatów – na jej fasadzie możemy znaleźć kamienne ozdobniki.

Brama Damasceńska
Wychodząc z Jerozolimy w starożytności podróżny szedł w stronę Damaszku – stąd nazwa. Wspaniała brama, z dwoma basztami. Jej historia to blisko dwa tysiące lat, zaś w obecnym stanie jest przykładem architektury islamskiej. Od dawana w jej pobliżu przeprowadza się wiele wykopalisk archeologicznych. Przez długi czas była oficjalnym wejściem do Jerozolimy dla najważniejszych gości, np. dla papieża Pawła VI w 1964 roku. Przez Arabów zwana Bramą Kolumny, ponieważ ongiś stała za nią duża kolumna.

Brama Nowa
Ósma brama otwarta w 1889 roku powstała w celu ułatwienia połączenia między instytucjami chrześcijańskimi po obu stronach murów starej Jerozolimy. W 2003 roku pod bramą został otwarty wielki tunel z dwupasmową drogą.

1 rok temu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *