dobrymi szlakami

Zmartwychwstanie w muzyce

Krzysztof Dąbrowski

Ważna prawda

Już od czasów średniowiecznych tematyka zmartwychwstania była bliska wielu kompozytorom. Stąd począwszy od renesansu tak liczne opracowania mszy pod nazwą „Missa paschalis”. Nie mógłbym nie wspomnieć 5- głosowego opracowania części mszy przez Marcina Leopolitę, który wykorzystał melodię pieśni „Chrystus Pan zmartwychwstał”, czy msze twórców barokowych Bartłomieja Pękiela, Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. Ponadczasowość tej tematyki widoczna jest np. w odbywającym się corocznie w Krakowie festiwalu „Misteria Paschalna”, którego tegoroczna edycja zakończyła się na początku kwietnia.

Najsłynniejszymi utworami o tematyce zmartwychwstania Jezusa Chrystusa są niewątpliwie oratorium na Wielkanoc J. S. Bacha, II Symfonia „Zmartwychwstania” Mahlera i najsłynniejsze oratorium „Mesjasz” F. Haendla.

Cała historia tego dzieła jest niezwykła. Haendel skomponował oratorium w niecałe 3 tygodnie, choć z reguły dzieła takiego formatu powstają nawet kilka lat. Już przed premierą tj. w 1742 roku w Dublinie wielu słyszało pogłoski, że w oratorium znajduje się część, którą wielu komentuje jako najdoskonalszy utwór wszechczasów. I nic dziwnego, bo po premierze nieustawał zachwyt nad wzniosłością, subtelnością i dostojeństwem kompozycji. Sam król Anglii słysząc go wstał z miejsca i wysłuchał go na stojąco, oddając tym swój zachwyt i podziw. Zwyczaj wysłuchiwania tej części oratorium na stojąco pozostał nie tylko w Anglii po dziś dzień. Tym słynnym utworem, zachwycającym wiele pokoleń jest fragment zatytułowany „Alleluja”. Kunszt tej kompozycji potwierdza jej popularność nawet po ponad 250 latach od napisania, jest to niewątpliwie najbardziej znane opracowanie tego słowa oznaczającego Zmartwychwstanie.

To właśnie „Mesjaszowi” zawdzięcza Haendel światową sławę. Kompozytor zachował przez całe życie przywilej wykonywania tego oratorium na cele dobroczynne. Nawet gdy stracił wzrok, pozostał wierny temu szlachetnemu zwyczajowi. Aby zapewnić sobie monopol na wykonywanie dzieła zakazał publikowania go aż do swej śmierci.
Również w naszych czasach tematyka Zmartwychwstania jest bardzo popularna. Ernest Bryll i Włodzimierz Korcz stworzyli oratorium Wielkanocne „Woła nas Pan”, które po raz pierwszy zostało wykonane w 2001 roku w katedrze oliwskiej. W 2007 roku Zbigniew Książka i Bartłomiej Gliniaka napisali oratorium „Siedem Pieśni Marii” w której jedna z części zatytułowana jest Zmartwychwstanie.
Dla nas muzyka jest często tylko zabawą i przyjemną rozrywką, ale chyba nie mamy racji. W utworach muzycznych, a szczególnie poświęconych zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa, jest tyle treści, tyle nastrojów, które dostarczyć nam mogą wielu ważnych i pięknych przeżyć.

14 lat temu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *