dobrymi szlakami

Mistrz baletu

Julia Kempa

Muzycznie

Manuel de Falla urodził się 23 listopada 1876 roku w Kadyksie. Jego ojciec był przedsiębiorcą w Walencji, a matka Maria del Carmen pochodziła z Katalonii. To ona udzielała Manuelowi pierwszych lekcji muzyki. W okresie dojrzewania Manuel nie mógł się zdecydować czy zostać kompozytorem czy pisarzem. Z powodu interesów ojca przeniósł się wraz z rodziną do Madrytu i tam wstąpił do konserwatorium. Z wielkim sukcesem ukończył studia w dwa lata, uzyskał najwyższe stopnie i najlepsze nagrody ze wszystkich wykładanych przedmiotów. Następnie został uczniem jednego z mistrzów hiszpańskiej muzyki narodowej, Félipe Pedrella. Pierwszym wielkim dziełem była opera „ Krótkie życie” napisana w 1904 roku. Utwór stał się znany w Paryżu, zanim przyjechał tam sam kompozytor. Za „Krótkie życie” Falla otrzymał nagrodę madryckiej Akademii Sztuk Pięknych. We Francji przyjaźń i pomoc okazali mu m.in. rodak Albéniz, Debussy, Dukas i Ravel. Gdy wybuchła I wojna światowa- Falla wrócił do Madrytu. W 1915 r. ukończył balet- pantomimę „Miłosne czary”. Utwór doczekał się premiery w kwietniu 1915 a rok później został wykonany w zmienionej wersji orkiestrowej. Fragment tej kompozycji „Rytualny taniec ognia” wykonywany jest często jako oddzielny utwór. W 1916 powstał utwór koncertowy na fortepian i orkiestrę „ Noce w ogrodach Hiszpanii”. Dedykowane były Ricardowi Vinesowi i nazwane przez Fallę „symfonicznymi impresjami na fortepian i orkiestrę”. Jako kompozytor był perfekcjonistą i pedantem. Jadał o ściśle określonej porze, jego ubrania musiały być zawsze dobrze wyprasowane, a buty- czyste. Jego szczegółowość ujawnia się też w twórczości. Wciąż robił poprawki, zmieniał partytury, przywiązywał wagę do najdrobniejszych szczegółów. Falla nie zgadzał się na publiczne wykonanie utworów dopóki sam nie był z niego całkowicie zadowolony. W 1919 roku skomponował balet „Trójgraniasty kapelusz” którego londyńskie wystawienie przez Diagilewa przyniósł Falli światowy rozgłos. Wielki impresario rosyjski – Diagilew wystawił to arcydzieło w teatrze Alhambra w Londynie. Sceneria Picassa oraz orkiestra pod batutą Ernesta Ansermeta dodała jeszcze większy urok i podziw. Rok później, wraz z siostrą przeprowadził się do Grenady. Tam, z powodu wojny domowej i popełnionego morderstwa na jego przyjacielu i poecie F.G. Lorce udał się w 1939 do Alta Gracia de Cordoba w Argentynie. Tam też zmarł dnia 14 listopada 1946 roku, a jego ciało przewieziono do Hiszpanii i pochowano w katedrze w Kadyksie. W licznych utworach Falla stylizował pieśni i tańce ludowe, nawiązując często do dawnej muzyki hiszpańskiej. Na jego styl wywarł także wpływ impresjonizmu francuskiego – zwłaszcza w dziedzinie harmoniki i kolorystyki orkiestrowej. Jego znane utwory to: „Czarodziejka miłość”, opera „Kukiełki Mistrza Piotra”, „Koncert” na klawesyn na motywach starohiszpańskich poświęcony W. Landowskiej ( 1013-26).

14 lat temu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *